پس از شناخت، خواستگاری و پاسخهای مثبت زوجین به عمل حقوقی عقد ازدواج می رسیم. همانطوریکه در روایات آمده است هیچ تاسیس و بنایی نزد خداوند منان محبوبتر از ازدواج نیست و اهداف ازدواج را طی شماره های پیشین بیان کردیم که مهمترین آنها علاوه بر تسکین روح، توالد و تناسب است و این مهم در سایه عمل حقوقی عقد دائم برای یک ازدواج و زندگی مشترک دائمی میسر است. عقد نکاح دارای مباحث حقوقی و فقهی است که ما بدان نخواهیم پرداخت و تنها به آداب عقد نکاح می پردازیم.
موارد کراهت
عقد نکاح چه بسیار خانواده های مسلمانی که مایلند عقد نکاح را در بهترین وقت انشا کنند و اوقات بدشگون را بشناسند و مطابق دین اسلام بهترین زمانها را برای آغاز نقطه عطف زندگی خود انتخاب کنند.
در کتاب تهذیب شیخ طوسی، ج ?، ص ??? از امام صادق (ع) نقل شده است: «هر کسی عقد ازدواج را منعقد بسازد در حالیکه قمر در برج عقرب است، خوشبخت نمی شود.» (از آن عقد خوشبختی نخواهد دید) در هر برج قمری، تقریبا دو روز و نصفی قمر در عقرب است که این مطابق تقویم های نجومی قدیمی که هم اکنون نیز مطابق گردش سالها چاپ می شود، نوشته شده است. همچنین در کتاب فقه الرضا، ص ??? آمده است: «پرهیز کنید از ازدواج، در حالیکه قمر در عقرب باشد. امام صادق (ع) فرمود هر کس ازدواج کند در حالیکه قمر در عقرب باشد هرگز خیر نخواهد دید.»
همچنین عقد بستن مکروه است در حالیکه زمان محاق ماه باشد. محاق از ماده محق به معنای محو و ناپدید شدن است. محاق، آخر ماه قمری را گویند که هلال ماه به محاق می رود یعنی ناپدید شده و دیده نمی شود. برحسب روایت شیخ طوسی در کتاب من لایحضره الفقیه، ج ?، ص ?? انعقاد عقد نکاح مکروه است و از عبدالعظیم حسنی بنا به نقلی روایت شده است که نکاح در آن هنگام موجب سقط بچه می شود. و با از موارد کراهت انعقاد عقد نکاح به هنگام ساعتهای گرم و داغ، به ویژه نیمه های روز گرم است. شیخ کلینی در کافی، ج ?، ص ??? از امام محمد باقر (ع) درباره مردی که در ساعت گرم هنگام نیمه روز ازدواج کرد، نقل می کند که حضرت فرمود: «من نمی بینم که آن دو (زوجین) با یکدیگر متفق باشند بلکه از یکدیگر جدا می شوند.»
از موارد دیگری که باید بدان اشاره شود که مناسب نیست عقد و جشن و سرور در زمانیهایی انشا شود که هنگام حزن و مصیبت اولیا کرام، به ویژه پیامبر اسلام (ص) و اهل بیت مکرم آن پیامبر الهی است. مسلمانان باید طوری برنامه ریزی کنند که هنگام وقت عقد علاوه بر ترک موارد مکروه هنگام اوقات پیش گفته نباشد. در خبر آمده است که اهل بیت (ع) بر پیروانشان فرمودند در سرور و شادمانی ما شادی کنید و به هنگام حزن و مصیبت، محزون باشید و در خبر دیگر آمده است که شیعیان، از طینت ما خلق شده اند. حال چنانچه بخواهیم جشن بزرگ عمرمان را بر پا کنیم لازمست در ایام شاد ولادت اولیا الهی باشد که با دعای خیر آن مقربان الهی خوشبختی و بهروزی را برای زوجین فراهم سازد. در شماره بعدی به مستحبات هنگام عروسی می پردازیم.
